Bitkiler doğanın bize verdiği en büyük mucize. Sağlıklı yaşamımızı borçlu olduğumuz besin grubu.
Biz çoğu bitkinin tohumunu, yaprağını, kökünü tüketirken bazı bitkilerin de uçucu yağlarını, çiçeğini ve yaprağını tüketiyoruz.
Bitki çayları temelde bitkinin yaprak veya çiçeğinden elde edilen kısımdır. Özellikle kış mevsiminde bağışıklığı güçlendirmek için tercih ettiğimiz en sağlıklı içeceklerden birisi.
Her bitkinin etki mekanizması farklı olduğu gibi aynı bitkinin farklı kısımları da farklı etkide. Örneğin ıhlamurun çiçek kısmı gribe karşı koruma sağlarken yaprak kısmı idrarla vücuttan su atmayı sağlar.
Bitki çaylarını tercih ederken ilaç kullanımı, bitki çayının tüketim zamanı gibi durumlara dikkat etmek gerekiyor. Piyasadaki pek çok bitki içerik olarak yok yoğun uçucu yağ içermedi için genel olarak sağlık üzerine çok olumsuz etki yapmaz. Fakat tedavi amacı ile üretilen tıbbi çayların kontrolsüz tüketimi veya herhangi bir bitki çayının aşırı tüketimi başta böbrekler olmak üzere karaciğer, safra gibi pek çok organa zarar verebilir. Bu nedenle bitki çayları tüketim sıklığı ve şekli çok önemli.
Temelde pek çok bitki çayı genel sağlığa iyi olan zararsız bitkiler grubundadır. Fakat sinameke, barut ağacı gibi bitkiler uzun süreli kullanımda bağırsak sağlığına ciddi zararlar verebilir. Bu bitkileri içeren çayları özellikle kabızlık sorunu gibi problemleri gidermek için kullanmayın.
Bitki çaylarının tüketimi her yaş için uygun değil. Rezene ve kimyon dışındaki bitki çaylarını 3 yaş üstü çocuklarda tercih etmemek daha güvenilir. Ayrıca gebe kadınlarda ben hiçbir bitki çayının tüketimini önermiyorum. Özellikle ilk 3 aylık süreçte. Bazı çalışmalar zencefilin ilk 3 ayda yaşanan mide bulantılarını gidermede faydalı olduğunu söylese de çay olarak değil de zencefil kökünü sıcak suda demleyip tüketmek daha iyi bir seçenek olabilir. Emziren annelerde de rezene, kimyon dışında civanperçemi gibi bitki çaylarının tüketimi güvenilir olmayabilir.
Böbrek hastalığı olanlar, karaciğer yetmezliği, siroz gibi rahatsızlıkları olanlar da mutlaka hekimine danışıp bitki çayı tüketmeli.
Bitki çaylarını tüketirken istenen verimin alınması için demleme yöntemi çok önemli. Bitki çaylarında uçucu yağlar önemli olduğu için onları koruyacak şekilde demleme önemli. Ortalama 5-10 dakika 60-80 derece sıcaklıkta ve ağzı kapalı bir bardakta demlemek önemli. Ayrıca bardağın seramik veya cam olması çizilmemiş olmasına da dikkat edin.
Bitki çayı satın alırken açıkta satılam çayları değil paketlenmiş çayları tercih edin. Paket çaylar yerine de kendi demleyebileceğiniz şekilde tercih edin.
Bitki çaylarını tercih ederken benim size tavsiyem aynı bitki çayını her gün tüketmeyin. Beyaz çay, yeşil çay, siyah çay her gün belirli miktarda tüketimde zararlı değildir. Fakat diğer bitki çaylarını her gün fazla miktarda tüketmek zararlı olabilir.
Ayrıca sarıkantaron, mercanköşk, kedi otu gibi bitkiler pek çok ilaçla etkileşime girdiği için özellikle kan sulandırıcı, tansiyon ilacı gibi ilaç kullananların dikkat etmesi gereken çay grubu.
Her zaman olduğu gibi besinlerden şifa bulmak için tüketim şekli, sıklığı ve hazırlama sürecine dikkat etmemiz gerekiyor.
Sağlıklı günler dilerim..