Uyku günlük temel ihtiyaçlarımızdan birisi. Yemek içmek kadar önemli. Fakat çoğunlukla en önemsemediğimiz ihtiyacımız. Her zaman ilk olarak ertelenen, en çok feragat edilen durum.
Uyku sırasında sadece vücudumuz değil beynimiz de dinleniyor. Kanserli hücrelerin parçalanması, yeni hücrelerin yapımı, gün içerisinde bağışıklığı destekleyecek hormonların üretimi, çocuklarda büyüme ve gelişmeyi sağlayan hormonlar gibi pek çok hormon ve enzim uyku sırasında üretiliyor.
Sağlıklı bir uyku aynı zamanda obeziteye karşı da koruyor. Uyku sırasında leptin ve ghrelin dediğimiz hormonlar salgılanıyor. Bunlar tokluk ve açlık hormonları olarak da isimlendirilebilir. Leptin hormonu tokluk veren hormondur ve kaliteli uyku sırasında yüksek oranda salgılanır. Yetersiz uyku durumda ise daha az salgılanarak gün içerisindeki tokluk durumumuzu etkiler. Yapılan bir çalışmada alışkanlık haline getirilmiş 5 saatlik bir uykunun sabahları %15 artmış bir ghrelin düzeyine ve %15 azalmış bir leptin seviyesine neden olduğu bulunmuştur. Bu düzensizliğin sürekliliğinin ise glikoz metabolizmasının bozulmasına ve kilo artışına sebep olduğu belirtilmiştir.
Yapılan bazı çalışmalar vardiyalı çalışan kişilerde obezite ve diyabet hastalığı görülme durumunun daha fazla olduğunu gösteriyor. Bunda uyku durumunun etkisi göz ardı edilemez.
Uykusuzluk sadece hormon dengesini değil gün içerisindeki aktivite miktarımızı da etkiliyor. Gece yetersiz uyku nedeniyle gün içerisinde daha hareketsiz olmaya meyilliyiz. Bu da egzersiz konusunda motivasyon bozukluğuna neden olan bir durum.
Sağlıklı beslenme ve egzersizin dışında uyku kas gelişimini destekleyen temel faktör. Özellikle yoğun egzersiz yapılan günlerin ertesinde 6-8 saat arası uyku olmazsa olmaz. Bu nedenle spordan isteğiniz verimi almak istiyorsanız uykunuza dikkat edin.
Daha kaliteli bir uyku için
- Kahve tüketimini mümkünse 14:00 da bitirmek. Eğer bunu yapamıyorsanız 17:00 da sonra tüketmemeye çalışın.
- Yatmadan 4 saat önce yeme işlemini kesmek. Reflü, gastrit gibi mide sorunları uykusuzluğu tetikleyebilir.
- Rezene, papatya gibi dinlendirici etkisi olan çayları tüketin.
- Süt, muz gibi triptofan salınımını arttıran besinleri tüketebilirsiniz.
- Uyku rutini oluşturun. Ilık bir duşi sarı ışıkta kitap okuma gibi
- Saat 22:00 den sonra ekranı kapatın ve dinlenme moduna geçin.
Sağlıklı günler dilerim...