2025'in ilk enflasyon raporunu paylaşan Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) yıl sonu enflasyon tahminini yüzde 21'den yüzde 24'e çıkardı.
Rapor ile ilgili bir sunum yapan TCMB Başkanı Fatih Karahan, enflasyon tahminindeki artışın, para politikasında duruş değişikliği ve gevşeme sinyali anlamına gelmediğini belirtti.
Merkez Bankası'nın enflasyon hedefini gerçekleştirmek için kullandığı en önemli araçlardan biri de politika faizi ya da kısaca faiz.
Banka, faizi uzun bir süre sabit tuttuktan sonra Aralık ayında indirimlere başlamıştı.
Karahan, basın mensuplarının faiz indirimlerinin devam edip etmeyeceği yönündeki sorusuna, "Belli bir alan var ama ihtiyatlı olmak önemli" diyerek yanıt verdi.
TCMB 2026 enflasyon tahmini yüzde 12 olarak korurken, 2027 yılı için enflasyon tahminini ilk kez, yüzde 8 olarak açıkladı.
Yukarı yönlü revizyonun sebepleri neler?
Karahan açıklamasında, 2025 yılındaki tahmin güncellemesinde, para politikasının "görece etki alanı dışında kalan" unsurların belirleyici olduğunu belirtti.
Buna göre öne çıkan unsurlardan biri Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) sepetindeki hizmet grubunun ağırlığındaki artış.
TCMB, revizyonun bir bölümününse gıda enflasyonu altındaki işlenmemiş gıda fiyatlarıyla ilgili güncellemeden geldiğini not etti.
Buna ek olarak sağlık muayene katılım paylarının artışının da etkili olduğu belirtildi.
Karahan, revizyonun para politikası duruşuna ilişkin "herhangi bir gevşeme sinyali" taşımadığını vurguladı.
TCMB Başkanı konuşmasında, "Hizmet enflasyonu katılığındaki çözülmenin ve enflasyon beklentilerindeki düzelmenin belirginleşmesiyle, enflasyon ana eğilimindeki gerileme 2025 yılında da devam edecek. Para ve maliye politikalarının artan eşgüdümü de bu sürece katkı sağlayacak" dedi.
Basın mensuplarının soruları yanıtlayan Merkez Bankası Başkan Yardımcısı Cevdet Akçay enflasyonda yapışkanlık endişesine ilişkin soruya, enflasyonun yüzde 30'larda takılıp inmeyeceği söylemini "hurafe" olarak nitelendirdi.
Akçay, "Enflasyonun hangi seviyede takılı kalacağını bilmiyoruz... Seçilen patikaya tek ya da mutlak doğru diye bakmak ne seçen açısından, ne de alternatifi öneren açısından doğru bir şey, ikisi için de yanlış.
"Hedeflerimizde sapma olduğunda gerekli hamleyi yapma imkan ve kapasitemiz var mı bunu sorgulamamız daha önemli" ifadelerini kullandı.
Tepkiler ne oldu?
Merkez Bankası'nın enflasyon beklentileri ve piyasanınkiler arasında farklılıklar var.
Amerikan yatırım bankası JP Morgan sene başında 2025 sonu enflasyon beklentisini yüzde 26 olarak açıklamıştı.
Bazı ekonomistler yorumlarında bu farklılığa vurgu yaptı.
Ekonomist Hakan Kara, "Merkez Bankası 2025 yıl sonu hedefini %21'den 24'e çekti (üst bant %29). Sürekli yapılan hedef revizyonları can sıkıcı olsa da, imkansız bir hedefte inat edilmemesi doğrudur" dedi.
TÜSİAD Başekonomisti Gizem Öztok Altınsaç, "Her şey öngörüldüğü gibi gidiyorsa enflasyon tahmini neden sürekli yukarı revize ediliyor?" dedi.
Sosyal medya hesabından Cevdet Akçay'ın "Enflasyonun hangi seviyede takılı kalacağını bilmiyoruz" yanıtını alıntılayan Ekonomist Ümit Akçay ise "Güzel de, ücret artışlarını 'beklenen enflasyona' göre yapmayı, yani milletin cebindeki paraya göz dikmeyi biliyorsunuz. Onu ne yapacağız?" diyerek ücret zamlarının gerçekleşen enflasyona göre yapılmamasını eleştirdi.
Benzer şekilde Akademisyen Fatih Özatay, "Düşüncemin aksine yılsonu tahmini %24'e, tahmin üst sınırı da %29'a çıkarıldı. İyi olmadı. Sürekli değişen tahmin/hedef olmaz. Peki, bu durumda emekli maaşlarına memur maaşlarına asgari ücrete de ek zam yapılacak mı?" diye sordu.
Ekonomist Hayri Kozanoğlu yüzde 24 enflasyon hedefini tuttumanın da zor olduğu yorumunda bulundu.
Faiz kararları açısından anlamı ne?
Merkez Bankası Para Politikası Kurulu (PPK) faizi son olarak yükselttiği Mart ayından sonra ilk kez Aralık ayında 250 baz puan faiz indirimine gitti.
Banka Ocak ayında da faizi 250 baz puan aşağı çekerek yüzde 45'e indirdi.
Enflasyon raporu sunumunda Karahan, ilerleyen toplantılarda faiz indirimine ara vermeleri olasılığına dair soruya, "İndirim için alan açıldı. Otopilotta değiliz. Veri odaklı gidiyoruz. Belli bir alan var ama ihtiyatlı olmak önemli. Görünümü bozmayacak şekilde hareket edeceğiz" dedi.
