İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun gözaltına alınmasıyla başlayan ve 23 Mart’ta tutuklanmasıyla ülke geneline yayılan protestolar nedeniyle sosyal medya platformu X, pek çok kurum ve kişinin hesabını Türkiye’den görünmez kıldı.
İmamoğlu’nun gözaltına alınmasının ardından ilk olarak 21 Mart’ta, öğrenci eylemlerine dair bilgi ve içerik paylaşan 40’dan fazla gençlik örgütünün X hesabına, 5651 sayılı Kanunun 8/A maddesi kapsamında, “millî güvenlik ve kamu düzeninin korunması” gerekçesiyle erişim engeli getirildi.
Erişime engellenen gençlik örgütlerinin hesaplarına ek olarak, protestolara dair bilgi paylaşan ve hükümeti eleştiren birçok X hesabına daha erişim engellendi. Erişim engelleri kadın, hayvan ve ekoloji örgütlerinin hesabına da uzandı. Nihayetinde ise İmamoğlu’nun tutuklanmasının ardından başlatılan boykot kapsamında Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) tarafından oluşturulan ve boykot edilen markaların listelendiği web sitesi İstanbul 2. Sulh Ceza Hakimliği’nin 2 Nisan 2025 tarihli ve 2025/4204 sayılı kararıyla engellendi.
İfade Özgürlüğü Derneği’nin (İFÖD) aktardığına göre, aynı kararla 3 Nisan’da, oyuncular Berna Laçin, Rojda Demirer ve Alican Yücesoy'un X hesapları da “millî güvenlik ve kamu düzeninin korunması” gerekçesiyle erişime engellendi.
• X, İmamoğlu protestolarından önce de Kürt ve muhalif gazeteciler ile onların mecralarına ait hesapları düzenli olarak Türkiye’den görünmez kılıyordu.
Bluesky nedir?
Art arda gelen benzer erişim engellerinin ardından, Türkiye’deki kullanıcılar özellikle son iki gündür, X (Twitter) içinde bir proje olarak 2019'da kurulan sosyal medya platformu Bluesky’a yöneldi.
Bluesky, özellikle Elon Musk’ın X'i, o zamanki adıyla Twitter’ı satın almasının ardından sansür, algoritma şeffaflığı ve içerik denetimi tartışmalarının yoğunlaştığı dönemde öne çıktı. Pek çok gazeteci, yazar, yazılımcı ve hak savunucusu alternatif olarak Bluesky’a yöneldi.
Bluesky, merkeziyetsiz bir yapıyı temel aldığını iddia eden bir sosyal medya platformu. İlk olarak Twitter'ın kurucusu Jack Dorsey tarafından 2019 yılında duyuruldu ve 2021’de bağımsız bir şirket haline geldi. Amacı, kullanıcıların verileri üzerinde daha fazla kontrol sahibi olmasını sağlamak ve farklı uygulamaların birbirine bağlı şekilde çalışabileceği bir sosyal medya altyapısı oluşturmak.
Kullanıcılar, tıpkı X’te olduğu gibi Bluesky'da da kısa metinler, görsel ve bağlantılar paylaşabiliyor.
Bluesky’a Türkiye’den erişim engeli getirilebilir mi?
İFÖD’ün EngelliWeb projesi kapsamında yaptığı tespitlere göre, 5651 sayılı Kanunun 8/A maddesi uyarınca, en az 44 Bluesky hesabı Türkiye’den erişime engellenmiş durumda.
Aralarında Cevheri Güven, Adem Yavuz Arslan, Tarık Toros, Hakan Şükür ve Enes Kanter’e ait hesapların da bulunduğu 44 Bluesky hesabı, “millî güvenlik ve kamu düzeninin korunması” gerekçesiyle çeşitli hakimlik kararlarıyla erişime engellendi. Ancak Bluesky, bu hesaplara herhangi bir yaptırım uygulamadı ve hesaplar Türkiye’den hâlâ erişilebilir durumda.
Eğer Bluesky, ilgili hesapları engelleme ya da kapatma yoluna gitmezse, Türkiye’den platformun tamamen erişime engellenmesi gündeme gelebilir. Geçmiş uygulamalara bakıldığında, bu ihtimalin hiç de uzak olmadığı görülüyor.
