ABD’nin BM Güvenlik Konseyi’ndeki Gazze’de ateşkes oylamasında çekimser kalmasının ardından uzmanlar, Beyaz Saray’la İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu arasındaki güvenin kırılıyor olabileceğini belirtiyor.
Başkan Joe Biden’la İsrail Başbakanı Netanyahu arasındaki ilişkiler ABD’nin Güvenlik Konseyi’ndeki oylamada çekimser kalarak Gazze’de ateşkes kararının kabul edilmesine olanak sağlamasının ardından savaş döneminin en düşük düzeyinde.
Gelişmenin ardından Netanyahu, bu hafta ABD’ye gitmesi beklenen İsrail heyetinin ziyaretini iptal etti.
Heyet, Amerikalı yetkililerle İsrail’in Refah’a düzenlemeyi planladığı harekâtı görüşecekti.
1 milyondan fazla Filistinli Refah bölgesine sığınmış durumda.
Refah’a harekât tehdidi, ABD’yle İsrail arasındaki gerilimi artırmış durumda.
Netanyahu’nun Refah planında diretmesi halinde ABD’nin İsrail’e askeri yardımı kısıtlayabileceği tartışılıyor.
Cumhuriyetçi ve Demokrat yönetimlerde Ortadoğu müzakerecisi olan Aaron David Miller’a göre gelişmeler Biden yönetimiyle Netanyahu arasındaki güvenin kırılmakta olduğunu gösteriyor.
Miller, “Eğer kriz dikkatli yönetilmezse, daha kötüleşmeye devam edecek” ifadelerini kullanıyor.
ABD’nin Güvenlik Konseyi’ndeki oylamada çekimser kalma kararı Amerika’nın Netanyahu’yla ilgili artan hayal kırıklığının bir yansıması.
Kasım ayındaki seçimlere hazırlanan Biden hem Amerika’nın müttefikleri, hem de kendi partisi Demokrat Parti içinde İsrail’in Hamas’ın 7 Ekim’de 1200 kişinin yaşamını yitirdiği saldırıya verdiği askeri karşılığı frenlemesi konusunda baskı altında.
Washington altı aydır devam eden İsrail-Hamas savaşında ateşkes sözcüğünü kullanmaktan kaçınıyordu.
Ancak Gazze’de açlığın belirmesi ve ateşkes konusunda artan uluslararası çağrılar sonucunda ABD, Güvenlik Konseyi’ndeki oylamada çekimser kaldı.
Uzmanlar Biden ve Netanyahu için şimdi zor olanın, farklılıklarını kontrol altında tutmak olduğunu belirtiyor.
Stratejik ve Uluslararası Çalışmalar adlı düşünce kuruluşunda Ortadoğu programının direktörü Jon Alterman gelişmenin ilişkiler için ölümcül bir darbe olmadığını düşünüyor.
Alterman, “Sanırım kapı hiçbir şeye kapalı değil” ifadesini kullanıyor.
Bütün bu gelişmeler yaşanırken Cumhuriyetçi Temsilciler Meclisi Başkanı Mike Johnson, Kongre’ye hitap etmesi için Netanyahu’yu davet etmeyi planladığını açıkladı.
Demokrat Senatör Sheldon Whitehouse, “Netanyahu Cumhuriyetçiler’le çalışarak sağ kesim lehine ABD-İsrail ilişkilerini silah haline getirmeye çalışıyor görünüyor” dedi.
Biden’ın Kasım’daki seçimde yeniden seçilme amacı, seçeneklerini sınırlandırıyor gibi.
Cumhuriyetçiler’in İsrail yanlısı seçmenleri kendi tarafına çekmesini engellemek ve Demokrat Parti’nin yenilikçi kanadında yer alan seçmen kesiminin, İsrail’e güçlü destek vermesi nedeniyle oluşan memnuniyetsizliğini durdurmak zorunda.
Netanyahu ise ABD’deki seçimler öncesi Trump’ı önde gösteren anketlerin farkında.
İsrail Başbakanı, Gazze’deki savaşa İsrail toplumunun verdiği desteği de biliyor.
Özetle Netanyahu, Washington’ın tahammülünü test etme riskini almak istiyor görünüyor.
