Gıda Güvenliği Bilgi Ağı'nın (FSIN) gıda krizlerine ilişkin yayımladığı rapora göre gıda güvensizliğinde durum 2023 yılında dünya genelinde kötüye gitti. Özellikle Gazze ve Sudan'daki çatışmalar sebebiyle yaklaşık 282 milyon insan akut açlıkla karşı karşıya kaldı
Rapora göre aşırı hava olayları ve ekonomik krizler de gıda güvensizliğiyle karşı karşıya kalan insan sayısını artırdı ve sayı 2022'ye kıyasla 24 milyon kişi arttı.
Birleşmiş Milletler (BM) kuruluşları, Avrupa Birliği (AB) ile hükümet ve sivil toplum kuruluşlarını bir araya getiren uluslararası bir ittifak için hazırlanan raporda bu yılki küresel görünüm "kasvetli" olarak tanımlandı.
Akut gıda güvensizliği nedir?
Akut gıda güvensizliği, nedeni ve süresi ne olursa olsun toplumların yaşamını veya geçim kaynaklarını tehdit eden gıda yoksunluğuyla karşı karşıya kalması olarak tanımlanıyor.
2023 akut gıda güvensizliğinden mustarip insanların sayısının arttığı üst üste beşinci yıl oldu.
Geçen yılki artışın büyük büyük bir sebebi 12 ülkede kötüleşen koşullardan kaynaklandı. Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) acil durum ofisi müdür yardımcısı Fleur Wouterse, Sudan ve Gazze Şeridi gibi bölgelerde temel gıdaya ulaşım açısından belirgin kötüleşmeler yaşandığını ve farklı coğrafi bölgelerde de "yeni ve yoğun şoklar" yaşandığını söyledi.
Geçen yıl Filistin'de 600 bini Gazze'de olmak üzere 700 bin kişi açlıkla karşı karşıyaydı. Bu rakam geçen bir yılın ardından yaklaşık 1 milyon 100 bine yükseldi. Wourterse, Küresel Gıda Krizi Ağı'nın 2016 yılını kapsayan ilk raporundan bu yana gıda güvensizliği yaşayan insan sayısının 108 milyondan 282 milyona çıktığını söyledi.
Afganistan, Demokratik Kongo Cumhuriyet, Etiyopya, Nijerya, Suriye ve Yemen'de uzun süredir gıda krizi yaşanıyor.
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres raporun ön sözünde "Bolluğun olduğu bir dünyada çocuklar açlıktan ölüyor" ifadelerine yer verdi. Savaşın, iklim kaosunun ve yaşam maliyeti krizinin yetersiz önlemlerle birleştiğinde 2023'te neredeyse 300 milyon insanın akut gıda kriziyle karşı karşıya kaldığını söyleyen Guterres, "Fonlamalar ihtiyaçları karşılayamıyor" ifadelerini kullandı.
"Gıda krizi hızlı bir şekilde hafifletilebilir"
2024 yılı için iyiye gidişin ancak yaşanan düşmanlıkların sona ermesine bağlı olduğunu vurgulayan Wouterse, Gazze ve Sudan'daki krizin "hızlı bir şekilde" hafifletilebileceğini ve bu bölgelere insani yardım erişiminin mümkün olduğunu söyledi.
Haiti'de siyasi istikrarsızlıkların ve azalan tarımsal üretimin koşulları kötüleştirdiğini belirten Wouterse, Artibonite Vadisi'ndeki buğday ambarlarında silahlı grupların tarım arazilerine el koyduğunu ve mahsulleri çaldığını anlattı. Wouterse ayrıca El Nino hava olayının Batı ve Güney Afrika'da ciddi kuraklıklara yol açabileceği konusunda uyarıda bulundu.
Rapora göre 135 milyon insanın yaşadığı 20 ülke veya bölgede akut açlığın ana nedeni çatışma ve güvensizlik durumları, 18 ülkede yaşayan 72 milyon kişi için ise sel ve kuraklık gibi aşırı iklim olayları. Ekonomik krizler ise 21 ülkede 75 milyon kişiyi gıda güvensizliğiyle karşı karşıya bıraktı.
"Küresel gıda fiyatlarındaki düşüş, düşük gelirli, ithalata bağımlı ülkelere yansımadı" ifadelerinin yer aldığı raporda bu ülkelerin borç seviyelerinin hükümetlerin yüksek fiyat etkilerini hafifletmesinin önüne geçtiği belirtildi.
Raporda 2023 yılında aralarında Ukrayna'nın da bulunduğu 17 ülkede durumun bir önceki yıla göre iyileştiği bilgisi yer aldı.
