Siyaset Bilimci Doç. Dr. Derya Kömürcü, seçim yaklaşırken kararsız seçmenlerin sayısının azalmak yerine arttığını, bu durumun da seçimi sürprizlere açık kıldığını belirtti. Kömürcü, ilk kez oy kullanacak seçmenlerin üçte birinin henüz netleşmiş bir tercihi olmadığını kaydetti.
Doç. Dr. Derya Kömürcü, Yöneylem Sosyal Araştırmalar Merkezi'nin 18 Mart'tan 16 Nisan'a uzanan bir aylık zaman dilimi içinde üç farklı yöntemle gerçekleştirdiği dört araştırmanın milletvekilliği seçimi bulgularını paylaştı. Araştırmanın en önemli bulgusunun önlerindeki seçenekleri protesto amacıyla Memleket Partisi ve M. İnce’ye yönelen seçmenlerin desteklerini çekmeye başlaması olduğunu belirten Kömürcü, "Bu durum, CB seçiminin ilk turda bitme olasılığını hâlâ canlı tutuyor" dedi.
Kömürcü diğer bulguları ise şöyle sıraladı:
- Ancak İnce’den vazgeçen seçmenlerin güçlü bir biçimde Kılıçdaroğlu tarafına geçmediği, Sinan Oğan’a kaydığı, kararsızlaştığı ya da oy kullanmama eğilimine girdiği görülüyor. Ortada hâlâ ikna edilmeyi bekleyen azımsanmayacak miktarda seçmen var.
- AKP’nin belirli bir seviyenin altına inmesi mümkün görünmüyor. Sadık seçmenler bağlılıklarını devam ettirmeye karar verdi, kopma niyetinde olanlar da gidebilecekleri bir alternatif bulamadı. Cumhur’dan Millet İttifakı tarafına geçebilecekler aylar önce geçmişti zaten.
- AKP'den kopabilecekler için Yeniden Refah bir alternatifti, o da Cumhur İttifakı’na katılınca Erdoğan’ın ve AKP’nin oy oranına bir miktar katkı sağladı, ama kendi oyu düştü. AKP’ye tepki nedeniyle son 2 yılda büyüttüğü seçmen tabanındaki erime açıkça görülüyor.
KARARSIZLAR ARTTI
- İkinci önemli bulgu, kararsızların artması. Seçim yaklaşırken kararsızların oranında azalma bekleriz. Bunun gerçekleşmiyor olması hem seçimi sürprize açık kılıyor hem de verili seçeneklerin potansiyeline dair bir soru işaretine yol açıyor.
- Kararsızların artma sebeplerinden biri yenilenen ittifaklar ve mv listeleri. İttifaklar ve mv listeleri kesinleşince seçmenlerin bir kısmı kararsızlaştı. İkinci neden de bir protesto hareketi olarak Memleket ve İnce’yi destekleyenlerin bu desteği çekerek kararsızlaşmış olması.
MHP'NİN DURUMU
- Üçüncü önemli bulgu, seçmenlerin iki büyük parti etrafında toparlanma eğilimine girmesi. Yeni seçim kanunu nedeniyle İttifak barajı geçmenize yardım ediyor ama milletvekili çıkarma konusunda büyük partiyi avantajlı kılıyor.
- MHP’nin kendi milletvekili listesiyle seçime girme kararı, beklendiği üzere AKP içinde yer alan bir miktar milliyetçi seçmenin MHP’ye geri dönmesini sağladı. Böylelikle MHP yüzde 7 sınırının üstüne çıkabildi.
- Ayrı liste MHP’ye yarıyor görünse de Cumhur İttifakı’nın toplam vekil sayısında önemli bir kayba yol açacak. Osmaniye’de Devlet Bahçeli ile Erdoğan’ın bakanı Derya Yanık’ın birbiriyle yarışacak olması bile başlı başına Cumhur İttifakı’na dair soruları artırıyor.
- “3 Mart krizi” sonrasında İyi Parti’nin yaşadığı oy kaybının kalıcılaşma eğiliminde olduğu söylenebilir. Krizden bugüne yaklaşık 1,5 ay geçmesine karşın anlamlı bir toparlanma olduğunu söylemek güç.
TİP'İN OY POTANSİYELİ
- Zafer Partisi ve Yeniden Refah, göz ardı edilebilir seviyelere geriledi. Memleket Partisi için de benzer bir son söz konusu olabilir. Sürpriz potansiyeli olanlar içinde esas merak edilen parti, Türkiye İşçi Partisi.
- TİP’in oy oranında milletvekili listelerinin açıklanmasının ardından bir gerileme görülmesi normal. TİP’in 30 kadar ilde ve yüksek seçmen sayısına sahip bazı seçim çevrelerinde anlaşma gereği hiç aday göstermemesi ülke genelindeki oy oranını etkileyecek.
- TİP'in seçime girmediği seçim çevrelerinden kaynaklı olarak ülke ortalamasının düşmesi İstanbul 1. bölge, Muğla ya da Antalya’da oy oranının düştüğü anlamına gelmiyor (Bir hatırlatma: oy oranı görece düşük partileri hata payını göz önünde bulundurarak değerlendirmek gerekir).
- Son olarak, tüm partiler için ilk kez oy kullanacak gençler hâlâ orada ikna edilmeyi bekliyor. Genç seçmenlerin yaklaşık üçte birinin netleşmiş bir tercihi yok.
