Sakarya İl Sağlık Müdürü Doç. Dr. Kayhan Özdemir, aile hekimlerinin karşı çıktığı yeni Aile Hekimliği Sistemini savundu. Özdemir, düzenlemenin sağlık hizmetlerinin etkinliğini artırmayı ve aile hekimliğini daha verimli hale getirmeyi hedeflediğini belirtti.
Sakarya İl Sağlık Müdürü Doç. Dr. Kayhan Özdemir, Sağlık Bakanlığı tarafından yürürlüğe konulan yeni aile hekimliği yönetmeliğiyle ilgili açıklamalarda bulundu. Yeni düzenlemenin vatandaşlara ve aile hekimlerine fayda sağlayacağını vurgulayan Özdemir, Aile hekimlerimiz, hizmetlerinin ilk basamağında yer alıyor ve hizmet kalitesinin artırılmasında kritik birrol üstleniyor. Bu yönetmelik, onların daha iyi koşullarda çalışmasını sağlayacak" dedi.
İLAÇ YAZMA YETKİSİ DEVAM EDİYOR
Son günlerde ortaya atılan "Aile hekimlerinin ilaç yazma yetkisi kaldırıldı." İddialarına da değinen Özdemir, "Aile hekimlerimizin tanı ve tedavi yetkileri devam ediyor. İlaç yazmaya devam edecekler. Ancak, gereksiz ilaç kullanımını önlemek ve akılcı ilaç tüketimini teşvik etmek amacıyla yeni tedbirler alındı. Gereksiz antibiyotik ve ilaç kullanımı, küresel bir sağlık sorunu. Gereksiz antibiyotik ve ilaç kullanımın azaltmak, halk sağlığını korumak adına önemli bir adım" ifadelerini kullandı.
Aile hekimlerinin bu süreci desteklemesi için teşvik ödemeleri yapılacağını da ekleyen Özdemir, "Bu düzenleme aile hekimlerimizin gelirini etkilemeyecek. Akılcı ilaç kullanımını sağlayan hekimlerimiz ek ödemelerle ödüllendirilecek" diye konuştu.
HASTANE BAŞVURULARI KISITLANMIYOR
Özdemir, yeni yönetmeliğin hastanelere başvuru özgürlüğünü kısıtlamadığını ve hastane
başvurmak isteyene engel teşkil etmeyeceğini belirterek, "Vatandaşlarımız hastaneleregitmekte serbest. Aile hekimlerinin maaşında da bu yüzden bir kesinti yapılmayacak. Ancak, hastane başvurularını azaltan aile hekimlerine teşvik ödemesi yapılacak. Bu, sağlık sisteminin yükünü daha dengeli dağıtmak için önemli bir adımdır" dedi. Aile hekimlerinin hastalarına öncelikli randevu alma yetkisinin de getirildiğini belirten Özdemir, bu düzenlemenin hekim-hasta bağını güçlendireceğini iddia etti.
AİLE HEKİMLERİNE DESTEK VERİLECEK
Yönetmelik kapsamında aile hekimlerinin ekonomik koşullarının da iyileştirildiğini açıklayan Özdemir, "Eskiden teşvik ödemesi için bir hekimin günlük en az 76 hasta görmesi gerekiyordu. Yeni düzenlemeyle bu sayı düştü. Artık 3 bin kayıtlı nüfusu olan bir aile hekimi,
günde 48 hasta bakarak maksimum teşvik ödemesini alabilecek. Ayrıca, teşvik ödemeleri 14 bin 800 TL’den 44 bin 648 TL’ye yükseltildi" ifadelerini kullandı.
Son olarak, düzenlemelerin hasta memnuniyeti ve halk sağlığına yönelik önemli katkılar sağlayacağını vurgulayan Özdemir,
özellikle kronik hastalıkların ve yaşlı bireylerin takibinin daha etkin yapılacağını sözlerine ekledi.
TEPKİLER
TTB Aile Hekimliği Kolu Başkanı Dr. Emrah Kırımlı ise itirazlarını şöyle dile getiriyo:
Yeni yönetmelikle birlikte bu gelirde yüzde 30'luk bir kesinti yapılıyor. Burada çalışan kimse akılsız değil, artık durmazlar.
"Hekimlerin teşvik ödemesi alması için belirlenen performans kriterlerinin ise toplum sağlığına zerre faydası yok. Teşvik ödemesi için öne sürülen bu formülleri uygulamanın sonu, yenidoğan bebek ölümleri gibi olur."
'Teşvik şartlarını sağlayabilmek mümkün değil'
İstanbul Aile Hekimliği Derneği (İSTAHED) Yönetim Kurulu Üyesi Dr. Nahide Toksan, teşvik alabilmek için öne sürülen şartları sağlayabilmenin mümkün olmadığını söylüyor.
Yönetmeliğe göre hekimlerin teşvik alabilmesi için, kendilerine kayıtlı kişilerin yılda en az iki kere ASM'ye gelmesi gerekiyor.
Eğer kendisine kayıtlı bir hasta yılda yediden fazla başka bir sağlık kurumuna müracaat ettiyse, aile hekimi yine teşvikten faydalanamıyor.
Kendisine kayıtlı 3 bin kişi olduğunu söyleyen Dr. Toksan, bunların neredeyse yarısının son 6 aydır muayeneye gelmediğini söylüyor.
Geri kalanların ise gebeler, kronik hastalığı olanlar ya da 65 yaş üstü kişiler gibi; yılda yediden fazla kez başka kurum ve hastanelere başvurması muhtemel kişilerden oluştuğunu söylüyor:
"Sağlıklı bir kişi yılda iki kez aile hekimine başvurmaz, başvurmak zorunda da değil. Ancak ASM'ye gelmeyen hasta sebebiyle benim ücretim kesiliyor.
"Okula gitmeyen öğrenci yüzünden öğretmenin maaşını, camiye gitmeyen cemaat yüzünden imamın maaşını kesmek gibi bir şey. Hastayı ne şekilde olursa olsun buraya getirmemiz bekleniyor."
Dr. Kırımlı da değişiklik sebebiyle hekimlerin maaşının ciddi oranda kesileceğini değerlendiriyor:
Daha az antibiyotik ve ağrı kesici yazan doktora teşvik
Hekimler, yönetmeliğin kendi içerisinde çelişkili uygulamalar barındırdığını ve hekimlerle hastaları karşı karşıya getireceğini belirtiyor.
Yönetmelikle birlikte aile hekimlerinin antibiyotik, ağrı kesici ve mide koruyucu ilaç yazmasına kota getiriliyor.
Eğer hekim bu ilaçları bulunduğu il ortalamasının üzerinde bir miktarda yazmışsa teşvik alamıyor.
Başka bir ifadeyle, hastalarına daha az antibiyotik, ağrı kesici ve mide koruyucu ilaç yazan hekimlerin daha fazla ücret alması öngörülüyor.
Bakanlık bu değişiklikle birlikte, hafif vakalarda ilaç kullanılmasının önüne geçilmesinin hedeflendiği belirtiyor.
Kırımlı ise bu sistemde ya hastaların ya da hekimlerin mağdur olacağını söylüyor:
"Ağrı kesici yazarsam, maaşımdan binlerle ifade edile bir miktar kesilecek. Peki, ilaç alamayan hastanın ağrısı nasıl geçecek? Bu ilaçları yazarsam ben mağdur olacağım, yazmazsam hasta mağdur olacak.
"Sürekli ağrıyla yaşayan işçiler, sabah 6’da uyanıp akşam 10’da evine geri dönebilen, karbonhidratla beslenmek zorunda kalan ve bu yüzden kronik hastalıkları ve mide ağrıları olan insanlara ağrı kesici ve mide koruyucu yazmayacağız."
Toksan ise, "Hasta memnuniyetinde il ortalamasının altında kalırsak da teşvik verilmiyor. İlaçları yazılmayan hastalar tabii ki memnun olmaz" diyor.
"Ben insanların sağlığını korumak için varım, hasta olmayan bir kişiyi neden altı ayda bir çağırayım? Buna yeni doğan çocuk, askerde olan genç gibi fiziken gelemeyecek kişiler de dahil.
"Ben iki hafta izne ayrılsam, benim hastalarım başka yere gidecek ve bu yüzden maaşım kesilecek.
"Her yere ASM değil, bir sürü hastane açtılar. Sağlık İstatistik Yıllığı 2022-2023 verilerine baktığınızda, Türkiye’de azalan tek sağlık kurumu biziz."